Dâm dương hoắc trị “bệnh đàn ông”
Dâm dương hoắc còn gọi là dương hoắc, tiên linh tỳ..., là
cành và lá đã phơi hay sấy khô của nhiều loài dâm dương hoắc. Dâm dương hoắc là
một trong những vị thuốc bổ dương được dùng phổ biến trong y học cổ truyền. Từ
lâu, trong các món tiềm thuốc bắc hay những món ăn bổ dương, các bài thuốc bổ,
rượu bổ thường có sự hiện diện của dâm dương hoắc. Xin giới thiệu một số bài
thuốc ấm thận tráng dương có dâm dương hoắc.
Dâm dương hoắc làm thuốc
Bài 1: Rượu dâm dương hoắc: dâm dương hoắc 1.000g, rượu
trắng 10 lít. Ngâm trong 1 tháng. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 20ml. Trị liệt
dương, bán thân bất toại, thận dương suy kém, lưng đau, tiểu tiện không nhịn
được.
Bài 2: Dâm dương hoắc tiên mao: dâm dương hoắc 100g, tiên
mao 100g, ngũ gia bì 100g, long nhãn 100g, rượu trắng 2.000ml. Ngâm 15 - 20
ngày. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 20 - 30ml. Chữa liệt dương.
Bài 3: Rượu dương hoắc huyết đằng: dâm dương hoắc 30g, ba
kích 30g, kê huyết đằng 30g, rượu 1.000ml, đường phèn 60g. Ngâm sau 7 ngày là
dùng được. Dùng cho các trường hợp phong thấp đau nhức xương khớp, đau lưng,
đau mỏi toàn thân.
Món ăn có dâm dương hoắc
Thịt dê hầm dâm dương hoắc: dâm dương hoắc 25g, thịt dê
200g. Thịt dê thái miếng, cho chút rượu vào, trộn đều; cùng lá dâm dương, thêm
ít muối, hầm nhừ, thêm muối, gừng, hành, gia vị vừa ăn. Dùng cho các trường hợp
nam giới thiểu năng dục tính, tinh trùng ít, hoạt lực kém, liệt dương di tinh.
Thận dê hầm dâm dương hoắc: dâm dương hoắc 15g, tiên mao
15g, tang thầm 15g, hoài sơn 15g, thỏ ty tử 15g, hoàng tinh 15g, thục địa 15g,
sơn thù 12g, thận dê 2 quả. Sắc dược liệu lấy nước bỏ bã; thận dê rửa sạch,
thái lát, hầm với nước dược liệu. Ăn cả nước lẫn cái, chia 2 - 3 lần trong
ngày. Thuốc bổ thận.
Kiêng kỵ: Người mắc chứng liệt dương do thấp nhiệt, có âm hư
hỏa vượng không được dùng.
BS. Tiểu Lan


Coi chừng tác dụng phụ
Trả lờiXóaMột vài loài dâm dương hoắc được sử dụng trong một thời gian dài hoặc với liều cao có thể gây chóng mặt, nôn, khô miệng, khát nước, chảy máu cam. Ngộ độc dâm dương hoắc có thể gây co thắt và khó thở nặng. Hoạt chất phytoestrogens trong dâm dương hoắc có thể làm loãng xương: đã có những nghiên cứu sâu cho thấy những người đang tuổi mãn kinh mà sử dụng dâm dương hoắc thường xuyên trong 24 tháng thì mật độ xương sẽ giảm, nhất là ở cột sống và hông. Rối loạn nhịp tim cũng đã được ghi nhận sau khi một số đàn ông sử dụng loại chế phẩm thương mại (Enzyte) có chứa dâm dương hoắc để tăng khả năng tình dục. Nghiên cứu bằng cách đo điện tâm đồ cho kết quả dâm dương hoắc có thể gây nhịp tim bất thường.
Một số nghiên cứu cũng cho thấy không nên dùng dâm dương hoắc trên phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, vì có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của bào thai. Khi đang cho con bú cũng nên tránh vị thuốc này. Bệnh nhân có huyết áp thấp, nếu sử dụng dâm dương hoắc có thể tụt huyết áp gây ngất xỉu. Chính vì vậy, không dùng chung nó với các loại thuốc hạ áp như Captopril (Capoten), Enalapril (vasotec), losartan (cozaar), valsartan (diovan), amlodipine (norvasc), hydrochlorothiazide (hydroDiuril), furosemide (lasix), và những loại tương tự. Cũng không dùng chung với thuốc làm chậm đông máu (thuốc chống đông – huỷ tiểu cầu) như aspirin, diclofenac (voltaren), ibuprofen (advil), naproxen (anaprox, naprosyn), heparin, warfarin (coumadin), vì sẽ có nguy cơ chảy máu kéo dài và làm cơ thể bị thâm tím.
Lưu ý, độ an toàn của dâm dương hoắc còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, cơ địa, tình trạng sức khoẻ, bệnh lý... Hiện nay cũng chưa có đầy đủ thông tin khoa học để xác định phạm vi thích hợp về liều lượng an toàn của dâm dương hoắc (liều trung bình là 8 – 12g mỗi ngày, sắc uống).
DS Lê Kim Phụng
Giảng viên khoa y học cổ truyền,
đại học Y dược TP.HCM
Theo sgtt